Op 1 september gaan in het gevangeniswezen nieuwe bepalingen van kracht die een duidelijk kader scheppen over de regels voor gedetineerden. Dat staat in twee koninklijke besluiten die een aanzienlijk deel van de basiswet van begin 2005 over het gevangeniswezen en de rechtspositie van gedetineerden, de wet Dupont, uitvoeren.

De nieuwe bepalingen handelen over drie grote domeinen, legt Lauren Sempot, woordvoerder van het directoraat-generaal van de Penitentiaire Inrichtingen, uit. 'Het gaat om bepalingen over detentievoorwaarden, over de contacten met de buitenwereld en over tucht.'
De wet bepaalt de rechten en plichten van gedetineerden.'Gevangenen, personeel en bezoekers zullen nu precies weten wat toegelaten is en wat niet', aldus Sempot. Zo moet de rechtszekerheid toenemen.

Huishoudelijk reglement

Iedere gevangenis zal in de toekomst over een huishoudelijk reglement moeten beschikken met daarin de voorschriften voor het dagelijkse leven. 'Er komen dus onder andere regels over wat mag en wat niet mag op het vlak van voeding', verduidelijkt Sempot.
Ook komen er duidelijk omschreven richtlijnen over de 'materiële levensvoorwaarden' zoals over het verblijf en de toegelaten voorwerpen in de cel.  'Waar nu in sommige gevangenissen veel voorwerpen toegelaten zijn en in andere inrichtingen weinig, komt er, mits nuances, een uniforme regeling.'
Buitenwereld
Ook contacten met de buitenwereld zoals bezoeken, briefwisseling, telefoon en contact met media en advocaten, worden beter geregeld. 'Zo was er veel onduidelijkheid over het bezoek van ex-gedetineerden in gevangenissen', vertelt Sempot. 'Daar komt met deze wet een einde aan.'
Ten slotte zijn er bepalingen over tuchtregime en tuchtrecht: de wet omschrijft de inbreuken, sancties en procedures.
Mensenrechten
In 2006 was al een eerste deel van de wet Dupont in werking getreden. Met het tweede deel is zo'n 80 procent van de wet gerealiseerd. Er blijven nu nog twee luiken over, waaronder een klachtencommissie. Internationale instanties zoals de Liga voor de Mensenrechten drongen al lang aan op de verdere uitvoering van de wet.