Eén op honderd

Van honderd verkrachtingsdossiers, uit de periode 2001 tot 2007, hebben er uiteindelijk maar vier tot een veroordeling door een Belgische strafrechter geleid. In slechts één geval heeft de dader een effectieve celstraf opgelopen.
Dat is volgens de psychologe Danièle Zucker een teleurstellend resultaat. 'Politie en justitie investeren veel energie in deze verkrachtingsdossiers, maar de drop-out tijdens de behandeling ervan is groot.'
Zucker is hoofd van de psychiatrische spoeddienst van het Sint-Pietersziekenhuis in Brussel en bestudeert het criminele brein. Ze treedt bijvoorbeeld ook op als profiler in het gerechtelijk onderzoek naar de Bende van Nijvel, die 28 onopgeloste moorden op haar actief heeft.
De psychologe onderwierp honderd dossiers van verkrachting van een meerderjarige aan een diepgaand onderzoek. De helft ervan (51) is snel afgesloten, omdat de dader niet kon worden geïdentificeerd. Van de andere helft zijn de verdachten wel bekend, maar is er in het merendeel (45 dossiers) onvoldoende bewijs.
In vier gevallen leidde het gerechtelijk onderzoek tot een veroordeling, met een gevangenisstraf van 18 maanden tot drie jaar. Drie veroordelingen waren volledig met uitstel. Slechts in één dossier moest de dader effectief naar de cel.
'Het is vaak een zaak van woord tegen woord', verklaarde Zucker gisteren in de Senaat. 'Ik begrijp dat het voor de politie- en justitiediensten niet altijd gemakkelijk is om klaar te zien in zo'n dubbelzinnige situatie, laat staan om een deugdelijk bewijs tegen de verdachte te vinden.'
'Slachtoffer en dader zijn ook vaak partners of ex-partners (en er zijn zelden getuigen, red.). Toch is vier veroordelingen op honderd dossiers een erg laag aantal. We zitten daarmee duidelijk onder het Europese gemiddelde. Verhoudingsgewijs is het aantal veroordelingen wegens verkrachting in ons land de jongste jaren zelfs gedaald, van 20 naar 13 procent.'
Het gaat alleen om dossiers over verkrachting van een meerderjarige, niet van minderjarigen.
Zucker doet een aantal aanbevelingen voor een meer efficiënte aanpak van verkrachtingsdossiers. Het eerste medisch onderzoek van het slachtoffer moet veel beter. 'Nu zijn het vaak stagiairs-artsen die, tussen een bevalling en een andere spoedtussenkomst, het slachtoffer van een verkrachting moeten onderzoeken, zonder specifieke kennis.'
'Ook moet de ondervraging van de verdachte op een meer doorgedreven manier gebeuren en moet die op video opgenomen worden. Verder is de verjaringsperiode van vijf jaar te kort. Het gaat toch om een ernstig misdrijf.'
De psychologe pleit ook voor de aanleg van een databank met DNA-profielen, niet alleen van veroordeelden maar ook van verdachten. Met andere woorden, ook van de verkrachtingsdossiers die op een seponering zijn uitgemond.